Guzerkek di nav zaraveyên Kurdî de

Parastin u paqij kirina ziamanê kurdî...

Hadî  Ezîzî

ziman bingehê çand u ferheng, her wiha kewșinê her welatekî diyarî dike.
Ew cih kurdistane ku bi kurdî dipeyvin, ser vê esasê dijminên me u dagîrkeran ji bo ruxandina çand u dîrok u wêjeya me, dixwazin zimanê kurdî tine bikin u bi riya tirs u derûnnasî karekî bi mirovên kurd dikin ku li hember çandê wan xwe bi kem bizane.
amancê dijiminên kurd di dawî de ewe ku tiștek ji kurdan li ser axa kurdistanê nemîne.
li wir pirsiyar ewe ku em li hember pîlanê wan çi bikin?
em çewa ziman u çanda xwe biparêzin?
wekî pêwîstî em gerek lêkolînên kur li ser ziman u dîorok u wêjeya argotina kurdî bikin, ta ku wan nikaribin "bûn" a me bitawînin.
em gerek bi riya îtomolojî u dîrokê ziman u her wiha alîkarî xwestin ji devokê din li zimanê xwe alîkarî wergirin u canekî nu bi kurdbûna xwe bibexșînin.
wekî mînak ji bo zimanê kurdî em wan peyvan ku di nav vê nivîskî heye pêșniyar dikin.

1.semer   bi cihê   qazanc
2.cencal   bi cihê   qelebalix
3.serbend   bi cihê   qepax
4.derișt  bi cihê  qaçax
5.sîp  bi cihê  sax
6.bak,perwa   bi cihê  mînet
7.niyaz  bi cihê  niyet
8.namo  bi cihê  xerîb
9.asûde  bi cihê  rehet
10.amaje   bi cihê  îșaret
11.bone   bi cihê  munasebet
12.azar  bi cihê   elem
13.awez  bi cihê aqil
14.niyan   bi cihê   helîm
15.cadû   bi cihê   sîhir
16.percû  bi cihê   mûcîze
17.selmandin   bi cihê   îsbat kirin
18.koșîn  bi cihê hewldan
19.sam   bi cihê   heybet
20.rozî   bi cihê   riziq
21.hend   bi cihê   ciddî
22.niza   bi cihê   dua
23.tika   bi cihê   rica
24.xulek   bi cihê   deqîqe
25.çirke   bi cihê   saniye

26.peyt  bi cihê  qayim
27.pesend  bi cihê  ecibandin
28.sema   bi cihê  reqisandin
29.gewahî  bi cihê  șahîd
30.skala   bi cihê   șikayet
31.pișû  bi cihê   betilane
32.dan nan  bi cihê  îtîraf kirin
33.paj   bi cihê   qisim
34.pișk   bi cihê   sehim
35.par   bi cihê   cûz
36.seng   bi cihê   qedir
37.lasayî   bi cihê   teqlîd
38.aza   bi cihê   bi xîret
39.akar   bi cihê   silûk
40.hîva  bi cihê   emel
41.caris   bi cihê   înad
42.bervaj   bi cihê   eks
43.sewda   bi cihê   muamele
44.hizir   bi cihê   fikir
45.çêj   bi cihê   tam
46.ced    bi cihê   hetmen
47.becer   bi cihê   mehare
48.bîme   bi cihê   tamînat
49.seyr    bi cihê    ecîb
50.semere   bi cihê   ecayib
51.dane    bi cihê    heb
52.neșter   bi cihê   ameliyat
53.saman   bi cihê    servet
54.zîf    bi cihê    qeșmer
55.nemam   bi cihê   șetil
56.hergîz   bi cihê    qet
57.feramoș   bi cihê   îhmal
58.kurnoș    bi cihê    sucde
59.poziș    bi cihê   muberer
60.saziș    bi cihê   tenezul
61.sirbûn   bi cihê   qerisîn
62.tezîn   bi cihê   cemidîn
63.nuwa   bi cihê   menzel
64.neng    bi cihê    eyib,nerazî
65.bed    bi cihê    xerab
66.nasmendî    bi cihê    marîfet
67.pêvend     bi cihê    îlaqe
68.mûçe   bi cihê    maaș
69.nîgeran    bi cihê    qeleq
70.negbet     bi cihê   xezeb
71.sepandin    bi cihê   feriz kirin
72.kêș   bi cihê   wezin
73.term   bi cihê   cenaze
74.mezende    bi cihê   texmîn
75.darayî    bi cihê   maliyet
76.pasav    bi cihê   hincet
77.resen    bi cihê    esil
78.taqîkirin    bi cihê   ceribandin
79.havêr   bi cihê    îstîsna
80.rewișt   bi cihê    exlaq
81.wiçan    bi cihê    îstirahet
82.çespandin  bi cihê  tesbîtkirin
83.kok   bi cihê   mutefîq
84.abrû    bi cihê    heya
85.nerît    bi cihê    adat
86.çesîn   bi cihê qedandin,xelaskirin
87.hilwasîn   bi cihê  daleqandin
88.vam    bi cihê    deyn
89.reha    bi cihê    mutleq
90.rehend     bi cihê    buud
91.kam    bi cihê    kemel,mutekemel
92.amraz    bi cihê    wesîle
93.guzarișt    bi cihê    tabîr
94.gîr    bi cihê   asî
95.wegerandin   bi cihê    qulibandin
96.wajo   bi cihê    îmza
97.gurun   bi cihê   qesab
98.suruș    bi cihê   wehî
99.nîga   bi cihê    îlham
100.astem   bi cihê   zehmet
101.xû   bi cihê   tabîat
102.pênase   bi cihê  tarîf
103.bêzar  bi cihê   aciz
104.çinaj   bi cihê    temah
105.sebaret   bi cihê   bi nîsbet
106.reçav   bi cihê   muraat
107.pêbend    bi cihê   îltîzam
108.biyavan   bi cihê    sehra
109.weriș    bi cihê    aciz
110.bêzar    bi cihê   nerehet
111.wirya   bi cihê     muqeyet
112.padașt   bi cihê   anam
113.peslan   bi cihê    heșir, roja heșir
114.hoz   bi cihê   eșîr
115.beșgeh   bi cihê   șîrket
116.degmen   bi cihê   nadir
117.zal    bi cihê   museyter
118.kala    bi cihê    eșya
119.așûp    bi cihê   fîtne
120.dadgerî    bi cihê   edalet
121.dadger    bi cihê   adil
122.xeso   bi cihê    cahîl
123.endêrz   bi cihê   șîret
124.siza    bi cihê    ceza
125.xêzan   bi cihê     aîle
126.xizm   bi cihê   eqrebe
127.ajin bi cihê    qetîs
128.serpêçî   bi cihê   muxalefe
129.pawan   bi cihê   kontrol
130.wize    bi cihê   ênerjî, ênêrgî
131.randaz    bi cihê    kompiyuter
132.rabîn    bi cihê    televîzyon
133.rabîs    bi   cihê   radiyo
134.rago   bi cihê    telefon
135.ragahî    bi cihê   raport
136.firoșgeh    bi cihê   markèt
137.șêlîn    bi cihê    masaj
138.șengist    bi cihê   pirensîb
139.firyaguarî    bi cihê   êmêrcênsî
140.hanaguzar    bi cihê   ambulans
141.geșt    bi cihê    turîsm
142.geștiyar   bi cihê    turîst
143.tasîn   bi cihê    șok
144.werziș, werziș     bi cihê
sport, spor
145.șemendefer    bi cihê  tiren
146.guzername   bi cihê  pasport
147.yadank    bi cihê   mêmoral
148.yadgeh   bi cihê   monomênt

wan peyvan jorîn me li saziya "ROJMED" ji bo parastina zimanê kurdî amade kirin û ev xebata me heta ku paqijkirina zimanê kurdî didome. Berê salekî me wan peyvan ji hemû televizyonê çar parça krdistanê re şand da ku di ragihandinê zimanê kurdî ji peyvên bêgane paqij bikin.